چهار نوع خوردگی در لوله های فولادی بدون درز

[rkiahoseyni]

مقدمه:
لوله های بدون درز در کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند، ولی اگر این لوله ها خورده شوند، بر کل کارآیی آنها تأثیر گذاشته و غیر قابل استفاده می گردند. لذا لازم است دلیل خوردگی لوله فولادی بدون درز مورد بررسی قرار گیرد. در این مقاله به بیان انواع خوردگی لوله های بدون درز و راه های ممانعت از آن پرداخته شده است.

 

خوردگی لوله های بدون درز:
انواع خوردگی ایجاد شده در لوله های بدون درز به شرح ذیل است:
1.    خوردگی حفره ای: به نوعی آسیب خوردگی اشاره دارد که در بخشی از سطح فلزی لوله فولادی بدون درز رخ می دهد. پس از وقوع خوردگی شیاری، می تواند به سرعت از طریق لوله فولادی بدون درز به یک حفره عمیق تبدیل شود. خوردگی حفره ای به خصوص برای مخازن مختلف فشار قوی بسیار خطرناک است. پس از وقوع خوردگی، برای جلوگیری از خوردگی بیشتر باید فوراً جلا یا رنگ آمیزی شود.
2.    خوردگی یکنواخت: این بدان معنی است که تمام لوله های فولادی بدون درز که در معرض محیط های خورنده قرار می گیرند، دچار تغییرات شیمیایی شده و دچار خوردگی یکنواخت می شوند. این نوع خوردگی می تواند میزان خوردگی خود را به دقت اندازه گیری کرده و سطح خوردگی آن را پیش بینی کند. بر اساس اندازه گیری های دقیق، عملکرد ایمنی و طول عمر آن را می توان تنظیم کرد. بنابراین، در بسیاری از انواع خوردگی، خوردگی یکنواخت یک خطر نیست و سطح خوردگی یکنواخت به طور کلی با توجه به کاهش کیفیت لوله فولادی بدون درز و ضخامت لوله فولادی بدون درز به دقت اندازه گیری و پیش بینی می شود. در خارج از محیط طبیعی منحصر به فرد، نرخ خوردگی یکنواخت لوله های فولادی بدون درز بسیار کم است و عمر مفید طولانی بوده و تعمیر و نگهداری کم مورد نیاز است.

3.    خوردگی بین دانه ای: به خوردگی در امتداد نابجایی ها اشاره دارد که اتصالات بین کریستال ها را از بین می برد. این نوع خوردگی لوله فولادی بدون درز را شکننده می کند لذا لوله مقاومت فشاری خود را از دست می دهد که به راحتی می تواند منجر به حوادث مختلف شود. خوردگی بین دانه ای روش اصلی خوردگی لوله فولادی بدون درز مارتنزیتی است. به این دلیل است که ناحیه نابجایی و ترکیب کریستالی یا تنش متفاوت است و در نتیجه پتانسیل الکترود در ناحیه نابجایی کاهش می یابد که به نوبه خود باعث تفاوت در پتانسیل الکترود می شود.

4.    خوردگی خستگی: به آسیب لوله های فولادی بدون درز در اثر مواد خورنده و تنش متناوب زمین اشاره دارد که با چاله های خوردگی و ترک های زیاد مشخص می شود. به طور قابل توجهی محدودیت خستگی لوله های فولادی بدون درز را کاهش می دهد و منجر به پارگی زودرس می شود. خستگی خوردگی لوله فولادی بدون درز به معنای خستگی تجهیزات مکانیکی نیست و استحکام خستگی خاصی ندارد. با افزایش فرکانس سیستم گردش خون، حد خستگی کاهش می یابد.

بنابراین خوردگی لوله های فولادی بدون درز را می توان به این چهار نوع تقسیم کرد و با توجه به شرایط خاص باید راه حل مناسب را انتخاب کرد.

چگونه از خوردگی لوله فولادی بدون درز جلوگیری کنیم؟
همانطور که می دانیم، لوله فولادی بدون درز مقاومت در برابر خوردگی بهتری دارد لذا نوعی خط لوله مقاوم در برابر مواد اسیدی ضعیف مانند بخار است و به طور گسترده در زندگی روزمره ما استفاده می شود. با این حال، اگر لوله بدون درز مستقیماً در محیط قلیایی یا اسیدی قوی قرار گیرد، خوردگی نیز رخ می دهد. بنابراین برای جلوگیری از عدم تأثیرگذاری در استفاده در دوره های بعدی، لازم است از قبل کار ضد خوردگی انجام شود و به خوبی از آن نگهداری شود تا بتوان به طور معقولی در تولید و عمر استفاده کرد.
هنگامی که لوله های فولادی بدون درز را تمیز می کنیم، چه از مواد اسیدی ضعیف برای تمیز کردن استفاده کنیم، باید به محتوای مواد اسیدی توجه کنیم، زیرا اگر مواد اسیدی بیش از حد قوی باشند، ممکن است تأثیر خاصی بر محیط ما بگذارند، بنابراین ما باید به محتوای مواد اسیدی توجه کنیم. پس از تمیز کردن باید با آب تمیز پاک شود و روی سطح آن باقی نماند. بعضی ها سوء تفاهم دارند و فکر می کنند چون نمی توان از اسید قوی استفاده کرد پس باید از قلیایی قوی استفاده گردد، با این حال، از مواد قلیایی قوی برای تمیز کردن مستقیم لکه های روغن استفاده نکنید، زیرا باعث سست شدن سطح می شود. راه صحیح این است که آن را فقط در یک محیط خشک قرار دهید که می تواند خوردگی را کاهش دهد.
در واقع، در حال حاضر، استفاده از لوله های فولادی بدون درز بسیار گسترده است. اکثر آنها از فولاد ساختاری کربن معمولی، فولاد ساختاری کم آلیاژ یا فولاد ساختاری آلیاژی با نورد ساخته می شوند و معمولاً در تولید و ساخت استفاده می شوند.

چرا لوله های فولادی بدون درز مدفون نیاز به ضد خوردگی دارند؟ 
لوله های بدون درز کربنی نیز باید ضد خوردگی باشند. لوله های فولادی مدفون وقتی در معرض آب و خاک های اسیدی و شور قلیایی قرار می گیرند، بیرون لوله ها را دچار خوردگی می کنند. برخی از لوله‌های بدون خاصیت ضد خوردگی، در عرض چند سال دچار ترک و خوردگی می‌شوند که مستقیماً منجر به خروج مایع از لوله‌ها شده و باعث آلودگی محیطی و از بین رفتن منابع می‌شود. 3PE ضد خوردگی خارجی خط لوله است و مواد محصول آن سه نوع است، یکی پودر اپوکسی، دیگری چسب و سوم پلی اتیلن (PE). عمر مفید این فرآیند 3-5 برابر لوله فولادی بدون ضد خوردگی است. طبق داده های مربوطه، عمر سرویس بیش از 50 سال است.

گردآورنده: سید رحیم کیاحسینی